Động cơ điện xoay chiều là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động

Động cơ điện xoay chiều AC ngày càng được ứng dụng phổ biến trong nhiều loại máy móc, thiết bị, mang đến khả năng vận hành, làm việc mạnh mẽ và bền bỉ. Tuy nhiên, không ít người chưa thực sự hiểu hết về loại động cơ này. Vậy hãy cùng Hangchavn tìm hiểu kỹ càng hơn trong bài viết dưới đây.

Động cơ xoay chiều là gì?

Động cơ điện xoay chiều (hay còn gọi là động cơ AC) là loại động cơ hoạt động dựa trên nguồn năng lượng là dòng điện xoay chiều. Chúng có nhiệm vụ chuyển điện năng thành cơ năng, tạo năng lượng cho máy móc, thiết bị làm việc. Động cơ điện xoay chiều được thiết kế và sản xuất với nhiều công suất khác nhau và nhiều phân loại khác nhau, phù hợp với từng nhu cầu sử dụng nhất định.

Phân loại động cơ xoay chiều

Có thể phân loại động cơ điện xoay chiều theo 2 cách:

• Dựa vào nguồn điện: Động cơ điện xoay chiều 1 pha; động cơ điện xoay chiều 3 pha.
• Dựa vào tốc độ: Động cơ đồng bộ; động cơ không đồng bộ.

• Động cơ điện xoay chiều 3 pha

Từ trường trong động cơ điện xoay chiều 3 pha được tạo ra bằng cách đưa dòng điện 3 pha chạy vào 3 nam châm điện đặt lệch nhau trên một vòng tròn. Khi mắc động cơ vào mạng điện 3 pha, từ trường quay do stato gây ra làm rotor quay trên trục. Chuyển động quay của roto được trục máy truyền ra ngoài và sử dụng để vận hàng các máy công cụ hoặc các cơ cấu chuyển động khác.

Động cơ điện xoay chiều 3 pha sử dụng nguồn điện 3 pha 220V/380V hoặc 380V/660V hoặc 380V/660V với công suất rơi vào khoảng 5.5kW trở lên. Loại này thường được sử dụng chủ yếu nhằm phục vụ hộ gia đình, có trong các thiết bị như quạt điện, máy bơm nước,…

Xem thêm: Động cơ xe nâng: Phân loại, ưu nhược điểm, các hãng phổ biến

Cấu tạo, nguyên lý làm việc của động cơ điện xoay chiều

Cấu tạo của động cơ điện xoay chiều

Động cơ điện xoay chiều gồm 2 bộ phận chính là: Stato (phần tĩnh) và Roto (phần quay).

• Stato bao gồm các cuộn dây của điện 3 pha quấn trên các lõi sắt được bố trí trên một vành tròn nhằm tạo ra từ trường quay.
• Roto có dạng hình trụ với cấu tạo như một cuộn dây quấn trên lõi thép.

Nguyên lý hoạt động của động cơ điện xoay chiều

Động cơ điện xoay chiều được mắc vào mạng điện xoay chiều. Khi đó, từ trường quay do stator gây ra làm cho rotor quay trên trục. Vì dây quấn được kín mạch nên suất điện động tạo ra này sẽ tạo ra dòng điện cảm ứng ở trong các thanh dẫn của roto. Các thanh dẫn có điện và nằm trong từ trường nên chúng sẽ tương tác với nhau tạo ra lực điện từ đặt vào dây dẫn. Chuyển động của rotor được trục máy truyền ra ngoài và sử dụng để vận hành các máy công cụ hoặc các cơ cấu chuyển động khác.

Ưu, nhược điểm của động cơ xoay chiều

Ưu điểm của động cơ điện xoay chiều

• Động cơ điện xoay chiều có cấu tạo đơn giản, dễ dàng sử dụng.
• Kết cấu bền vững, khả năng chịu quá tải tốt nhờ cơ chế bảo vệ đặc biệt.
• Có thể sử dụng nguồn điện trực tiếp từ lưới điện, không cần chỉnh lưu để vận hành dòng điện xoay chiều.
• Sở hữu khả năng điều khiển tốc độ quay đa dạng.
• Giá thành thấp hơn sơ với động cơ điện 1 chiều.